Je hebt jarenlang gebouwd aan je bedrijf en nu is het moment daar: de verkoop. Een mijlpaal waar een hoop bij komt kijken. Naast de emotie en de onderhandelingen is er één vraag die bij elke ondernemer speelt: hoeveel belasting betaal je na de verkoop van je bedrijf? Het is een cruciale vraag, want het antwoord bepaalt wat je netto overhoudt aan je levenswerk.
Inhoudsopgave
Het antwoord is niet eenvoudig en hangt sterk af van de juridische vorm van je bedrijf (zoals een eenmanszaak of BV) en de manier waarop de verkoop wordt gestructureerd. In dit artikel geven we je een helder overzicht van de fiscale spelregels. Zo weet je beter waar je aan toe bent en hoe je het proces van bedrijf verkopen en belasting betalen slim kunt aanpakken.
De basis: Belasting over de verkoopwinst
Wanneer je je bedrijf verkoopt, heft de Belastingdienst belasting over de winst die je met de verkoop behaalt. Deze winst wordt ook wel ‘stakingswinst’ (bij een eenmanszaak/VOF) of ‘vervreemdingsvoordeel’ (bij een BV) genoemd. De winst bestaat uit het verschil tussen de verkoopprijs en de boekwaarde van je bedrijf, en omvat onder meer:
- Goodwill: De meerwaarde van je bedrijf bovenop de zichtbare bezittingen, zoals je klantenbestand, naamsbekendheid en reputatie.
- Stille reserves: De meerwaarde van bedrijfsmiddelen (zoals een pand of machines) die voor een lagere waarde op de balans staan dan de werkelijke marktwaarde.
- Fiscale reserves: Reserves die je in de loop der jaren fiscaal vriendelijk hebt opgebouwd, zoals de herinvesteringsreserve of de oudedagsreserve (FOR).
Hoe deze winst precies wordt belast, verschilt fundamenteel tussen een eenmanszaak/VOF en een besloten vennootschap (BV).
Belasting bij verkoop van een eenmanszaak of VOF
Verkoop je een eenmanszaak of jouw aandeel in een Vennootschap onder Firma (VOF)? Dan wordt de volledige stakingswinst opgeteld bij je inkomen in Box 1 (inkomen uit werk en woning). Dit betekent dat de winst wordt belast tegen het progressieve tarief, dat kan oplopen tot 49,50% (in 2024).
Gelukkig zijn er enkele fiscale faciliteiten om de pijn te verzachten:
- Stakingsaftrek: Je mag eenmalig een bedrag van €3.630 (in 2024) aftrekken van je stakingswinst.
- MKB-winstvrijstelling: Over de winst die na aftrek van de stakingsaftrek overblijft, mag je nog eens 13,31% (in 2024) vrijstellen van belasting.
Hoewel dit helpt, kan de belastingdruk in Box 1 nog steeds aanzienlijk zijn. Het is daarom essentieel om dit soort scenario’s goed door te rekenen.
Belasting bij verkoop van een BV: De twee scenario’s
Voor MKB-bedrijven met een winstgevendheid vanaf €100.000 EBITDA, de categorie waar wij bij Verkoop je Zaak in gespecialiseerd zijn, is de bedrijfsvorm meestal een BV. De belasting bij de verkoop van een BV werkt wezenlijk anders en kent doorgaans twee routes.
Scenario 1: Je verkoopt de aandelen van je werk-BV (Aandelentransactie)
Dit is de meest voorkomende transactievorm. Als DGA (directeur-grootaandeelhouder) heb je je aandelen van de werkmaatschappij (de BV waarin de operationele activiteiten plaatsvinden) meestal ondergebracht in een persoonlijke holding-BV.
Wanneer je de aandelen van de werk-BV verkoopt, wordt de verkoopsom overgemaakt naar jouw holding. Dankzij de deelnemingsvrijstelling is de winst die je holding op deze verkoop maakt, in principe onbelast. Er hoeft op dat moment dus geen vennootschapsbelasting te worden betaald.
De belastingclaim komt pas later. Het geld staat nu in je holding, en de vraag is: wat ga je ermee doen? Zodra je besluit het geld vanuit de holding naar je privérekening over te maken (als dividenduitkering), moet je afrekenen in Box 2 (inkomen uit aanmerkelijk belang). De tarieven in Box 2 zijn (in 2024):
- 24,5% over de eerste €67.000 aan dividend.
- 33% over al het dividend boven de €67.000.
Het grote voordeel is dat je zelf het moment van uitkeren kunt bepalen. Je kunt het geld in de holding laten staan om te herinvesteren, of de uitkering spreiden over meerdere jaren om de belastingdruk te optimaliseren.
Scenario 2: De BV verkoopt haar activa en passiva (Activa-passiva transactie)
In dit scenario verkoopt niet jij de aandelen, maar verkoopt jouw werk-BV haar bezittingen (activa) en schulden (passiva) aan de koper. De verkoopopbrengst komt dan direct in de werk-BV terecht.
Over de winst die de BV hierbij maakt (het verschil tussen de verkoopprijs en de boekwaarde van de activa/passiva), moet de BV direct vennootschapsbelasting betalen (19% tot €200.000 winst, 25,8% daarboven in 2024).
Als je het resterende bedrag daarna naar privé wilt halen, moet je het alsnog als dividend uitkeren vanuit de BV. Hierover betaal je vervolgens weer de belasting in Box 2. Dit leidt tot een dubbele belastingheffing en is fiscaal vaak minder aantrekkelijk dan een aandelentransactie.
Praktische tips om de belastingdruk te optimaliseren
De fiscale kant van een bedrijfsverkoop is complex. Onze ervaring, opgedaan door de verkoop van onze eigen bedrijven en de begeleiding van meer dan 10 exits per jaar, leert dat voorbereiding het halve werk is.
- Begin op tijd met plannen: Een verkoopstructuur die fiscaal optimaal is, vereist vaak voorbereidingstijd. Denk aan het opzetten van de juiste holdingstructuur. Wacht hier niet mee tot een koper zich meldt.
- Kies de juiste transactievorm: Een aandelen- of activa-passivatransactie heeft grote gevolgen. Laat je adviseren over wat in jouw situatie het beste is.
- Denk na over de timing: Bij een verkoop via een holding heb je de controle over wanneer je de winst naar privé haalt. Een gespreide uitkering kan fiscaal voordeliger zijn.
- Schakel een deskundige partner in: De theorie is één ding, de praktijk is een ander. Een adviseur die zelf het traject heeft doorlopen, zoals onze oprichter Maarten Ligthart, kent de valkuilen en kansen. Wij begeleiden je niet alleen bij de onderhandelingen, maar zorgen dat het hele traject, inclusief de fiscale afwikkeling, soepel verloopt.
Afrekenen na de verkoop: Wat moet je regelen?
Na de verkoop moet je fiscaal afrekenen over de verkoop van je bedrijf. Dit betekent dat je de verkoopwinst correct moet aangeven in de aangifte inkomstenbelasting (bij een eenmanszaak/VOF of dividend uit de holding) of vennootschapsbelasting (bij een activa-passivatransactie). Zorg dat je alle documentatie van de verkoop, zoals de koopovereenkomst en de berekening van de winst, goed bewaart.
Dit administratieve proces is onderdeel van de afwikkeling die wij voor onze klanten volledig uit handen nemen. Zo zorgen we voor een verkoop zonder stress of rompslomp.
Conclusie: Een helder financieel pad naar je toekomst
De vraag “hoeveel belasting betaal je na de verkoop van je bedrijf?” heeft, zoals je ziet, geen simpel antwoord. Het hangt volledig af van jouw unieke situatie. De belangrijkste les is dat een goede structurering en timing een wereld van verschil maken voor het netto bedrag dat je op je rekening ontvangt.
Dit is precies waar onze expertise het verschil maakt. Wij verkopen jouw bedrijf alsof het ons eigen bedrijf is, met een scherp oog voor het maximale eindresultaat. Dat betekent niet alleen de beste deal sluiten, maar ook zorgen voor een fiscaal slimme afwikkeling.
Een succesvolle verkoop met een optimaal financieel resultaat begint met een goede voorbereiding. Wil je weten hoe wij je kunnen helpen? Bekijk onze aanpak voor begeleiding bij het verkopen van je bedrijf zonder zorgen.
